Formacja

„Formacja duchowa powinna ściśle wiązać się z kształceniem intelektualnym i duszpasterskim i przy szczególnej pomocy kierownika duchowego tak być prowadzona, aby alumni uczyli się żyć w synowskiej i nieustannej łączności z Ojcem przez Syna Jego, Jezusa Chrystusa, w Duchu Świętym. […] Trzeba nauczyć szukać Chrystusa w rzetelnym rozważaniu Słowa Bożego, w czynnym obcowaniu ze świętymi tajemnicami Kościoła, przede wszystkim w Eucharystii i codziennej modlitwie liturgii godzin; w biskupie, który ich posyła, i w ludziach, do których są posyłani, zwłaszcza w ubogich, małoletnich, słabych, grzesznikach i niedowiarkach. Niech z dziecięcą ufnością miłują i czczą Najświętszą Maryję Pannę, którą Jezus Chrystus, umierając na krzyżu, dał uczniowi za matkę”. (por. DFK 8)

Centralnym punktem formacji duchowej alumnów jest udział w codziennej Eucharystii w kaplicy seminaryjnej, seminaryjnym kościele św. Michała, czy bazylice katedralnej. Oprócz Mszy św. alumni uczestniczą w modlitwach i nabożeństwach według ramowego planu dnia. Ważna jest także prywatna adoracja Jezusa w Najświętszym Sakramencie, regularna spowiedź i rozmowy z ojcem duchownym. Zgłębianiu duchowości oraz weryfikowaniu postępu służą dni skupienia alumnów oraz rekolekcje: jesienne i wielkopostne.

Formacja ludzka jest niezbywalnym elementem składającym się na całość seminaryjnej formacji kapłańskiej. Seminarium to miejsce, gdzie zwraca się szczególną uwagę na to, aby alumni doskonalili swą osobowość, pracowali nad charakterem, rozwijali w sobie zdolność empatii. Bowiem „przez mądrze zaplanowane kształcenie należy w alumnach doskonalić należytą dojrzałość osobową […] do podejmowania rozważnych decyzji i właściwy sposób osądzania zdarzeń i ludzi. Niech alumni przyzwyczajają się rozwijać prawidłowo własne zdolności oraz wyrobią w sobie siłę ducha i nauczą się cenić te zalety, które u ludzi cieszą się dużym uznaniem i zjednują słudze Chrystusa sympatię i szacunek. Należą do nich: szczerość ducha, nieustanne zabieganie o sprawiedliwość, dotrzymywanie przyrzeczeń, życzliwość w postępowaniu, w rozmowie zaś skromność, połączona z miłością”. (por. DFK 11). W myśl Dekretu o Formacji Kapłańskiej seminaryjny program jest tak ułożony, aby alumni wykazywali zamiłowanie do pobożności oraz milczenia, a także odznaczali się gorliwością we wzajemnej pomocy.

Rozwój formacji ludzkiej realizowany jest między innymi poprzez seminaryjne koła zainteresowań. Do nich należą: koło misyjne, koło sportowe, działalność w Ruchu Światło-Życie, CARITAS, Katolickim Stowarzyszeniu Młodzieży, Kleryckim Kręgu Harcerskim, kole „Pro Life”. Alumni swoje talenty rozwijają także poprzez pracę w redakcji pisma seminaryjnego „Powołanie”, przygotowując dekoracje artystyczne, czy też ćwicząc swoje umiejętności muzyczne w chórze kleryckim i scholi.

Według Dekretu o Formacji Kapłańskiej „kształcenie naukowe powinno mieć na celu nie samo tylko przekazywanie wiedzy, lecz prawdziwe wewnętrzne wyrobienie alumnów. […] Ze szczególną troską należy zadbać o jedność i gruntowność całego wykształcenia” (por. DFK 17). „Samym sposobem nauczania należy wzbudzić u alumnów umiłowanie konsekwentnego poszukiwania prawdy, zachowywania jej i dowodzenia, przy równoczesnym uczciwym uznawaniu granic ludzkiego poznania” (por. DFK 15).

Trzonem formacji intelektualnej w sandomierskim seminarium jest 6–letni kurs filozoficzno-teologiczny. Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu jest afiliowane do Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Lublinie. Zwieńczeniem studiów jest osiągnięcie tytułu magistra teologii.

Formacja intelektualna alumnów jest urozmaicona poprzez udział alumnów w sympozjach i spotkaniach naukowych oraz warsztatach ćwiczeniowych.

„Odpowiedzialność duszpasterska, która ma nadawać kształt całemu wychowaniu alumnów, wymaga także, aby oni sami starannie zaprawiali się w tym, co w szczególny sposób dotyczy świętej posługi, zwłaszcza w katechizacji i głoszeniu kazań, w kulcie liturgicznym i udzielaniu sakramentów, w pracach charytatywnych, w powinności wychodzenia ku błądzącym i niedowierzającym oraz w innych zadaniach duszpasterskich” (por. DFK 19).

Program seminaryjnej formacji zakłada stworzenie jak największej liczby sprzyjających okazji do zdobywania doświadczenia duszpasterskiego dla wszystkich alumnów. Poprzez różnego rodzaju aktywność pastoralną alumni wykorzystują zdobytą wiedzę teoretyczną w praktyce. I tak alumni IV, V i VI roku odbywają praktyki katechetyczne, ucząc religii w szkołach. Natomiast najstarsi bracia diakoni zostają, po półrocznej nauce, rozesłani do posługi duszpasterskiej w parafiach naszej diecezji. W wyrabianiu odpowiednich postaw duszpasterskich pomagają także wyjazdy powołaniowe do wszystkich parafii diecezji, spotkania z grupami dzieci i młodzieży, czy wakacyjne praktyki kolonijne, oazowe, pielgrzymki.